GỐI ĐỠ CỐNG: CẤU TẠO – QUY CÁCH – ỨNG DỤNG – TIÊU CHUẨN THI CÔNG 2026

Trong thi công tuyến cống thoát nước đô thị – khu công nghiệp, gối đỡ cống là cấu kiện bắt buộc để định vị và cố định ống cống trong suốt quá trình lắp đặt. Ngay từ hai câu đầu, bạn có thể thấy gối đỡ cống không chỉ “kê” ống cho đúng cao độ, mà còn đảm bảo độ đồng trục, hạn chế lún lệch và bảo vệ toàn bộ tuyến cống trong quá trình vận hành lâu dài.

Tại miền Nam – đặc biệt là TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An – hàng trăm dự án thoát nước mới đang triển khai mỗi năm, kéo theo nhu cầu lớn về gối đỡ cống bê tông đạt chuẩn kỹ thuật. Tuy nhiên, nhiều công trình vẫn đánh giá thấp vai trò của cấu kiện nhỏ này, dẫn đến sai lệch cao độ, nứt mối nối, thấm nước hoặc sụt lún cục bộ.

Bài viết này tổng hợp toàn bộ kiến thức từ cơ bản đến chuyên sâu về gối đỡ cống, áp dụng chuẩn A–Z cho thi công, giám sát, và nghiệm thu. Đây là bài Pillar trung tâm của cụm nội dung, giúp bạn nắm đầy đủ về cấu tạo – quy cách – tiêu chuẩn – ứng dụng – quy trình sản xuất – so sánh giải pháp và Case Study thực tế tại miền Nam.

Gối đỡ cống bê tông là gì? Khái niệm và vai trò trong thi công tuyến cống

Gối đỡ cống là cấu kiện bê tông đúc sẵn, dùng để kê đỡ và cố định ống cống trong quá trình thi công, nhằm đảm bảo cao độ thiết kế, độ đồng trục và khả năng chịu tải của tuyến ống.

Vai trò cốt lõi của gối đỡ cống trong công trình

1. Định vị ống cống đúng cao độ
   Giúp tuyến cống đạt đúng độ dốc thiết kế, đảm bảo khả năng thoát nước.
   
2. Giữ ổn định trong quá trình thi công
   Tránh hiện tượng xê dịch khi lắp đặt hoặc trong lúc đổ cát – đá – bê tông lấp.
   
3. Chống lún – chống lệch – chống xoay ống
   Gối kê chuẩn giúp ngăn lệch tim và giảm rung chấn cho hệ thống ống.
   
4. Tăng tuổi thọ tuyến cống
   Ổn định ngay từ đầu giúp hạn chế nứt, võng, thấm nước.
   

Kết luận kỹ thuật: Gối đỡ cống là thành phần không thể thiếu trong thi công thoát nước, đặc biệt với các cống có đường kính từ D600 trở lên.

Cấu tạo và vật liệu của gối đỡ cống bê tông

Thành phần cấu tạo

Một gối đỡ cống tiêu chuẩn gồm:

• Bê tông mác M200–M300
  
• Cốt liệu đá 1×2 hoặc 2×4
  
• Thép móc hoặc thép tăng cứng (tùy thiết kế nhà sản xuất)
  
• Bề mặt tiếp xúc được hoàn thiện phẳng hoặc tạo rãnh
  
• Kích thước tiêu chuẩn theo từng loại cống D300–D2000
  

Đặc điểm kỹ thuật yêu cầu

• Cường độ nén ≥ 20 MPa
  
• Sai số kích thước ±5mm
  
• Bề mặt không rỗ, không nứt
  
• Dưỡng hộ ≥ 7 ngày
  
• Đủ độ cứng để chịu tải cống (tải trọng lên đến 3–8 tấn tùy loại)
  

Phân loại gối đỡ cống bê tông (theo kích thước và hình dạng)

Phân loại theo kích thước (phổ biến nhất)

Dựa trên đường kính danh nghĩa (DN) của ống cống:

Đường kính cống	Quy cách gối đỡ (Dài x Rộng x Cao)	Ghi chú
D300	150 x 200 x 80 mm	Công trình dân dụng, rãnh nhỏ
D400	200 x 250 x 100 mm	Tuyến thoát nước nội bộ
D600	250 x 300 x 120 mm	Tuyến cống chính
D800	300 x 350 x 150 mm	Dự án đô thị & khu công nghiệp
D1000	350 x 400 x 180 mm	Cống lớn, yêu cầu ổn định cao
D1200–D2000	400–600 mm chiều cao	Yêu cầu thiết kế riêng theo dự án

(Lưu ý: Mỗi nhà sản xuất có thể tùy chỉnh thiết kế gối theo bản vẽ dự án.)

Phân loại theo hình dạng thiết kế

1. Gối bê tông chữ U

• Thiết kế ôm thân ống.
  
• Dùng cho cống lớn (D800–D2000).
  
• Độ ổn định cao, chống xoay ống.
  

2. Gối bê tông chữ V

• Dùng cho cống vừa và nhỏ (D300–D600).
  
• Chống trượt tốt, dễ lắp đặt.
  

3. Gối bê tông mặt phẳng có rãnh

• Thích hợp tuyến cống nhỏ hoặc công trình tạm.
  
• Linh hoạt, dễ điều chỉnh vị trí.
  

Mác bê tông sử dụng cho gối đỡ cống

Để đảm bảo khả năng chịu tải và độ bền khi kê đỡ tuyến cống trong suốt vòng đời công trình, mác bê tông của gối đỡ cống phải được kiểm soát nghiêm ngặt. Việc chọn mác đúng chuẩn ảnh hưởng trực tiếp đến độ ổn định, tính đồng trục và độ bền chống nứt của toàn tuyến.

Các mác bê tông phổ biến và ứng dụng

Gối đỡ cống thường dùng các mác từ M150 đến M300, tùy thuộc vào đường kính ống cống và yêu cầu thiết kế.

Mác bê tông	Cường độ nén (MPa)	Ứng dụng thực tế
M150	15 MPa	Công trình nhỏ, ít tải trọng
M200	20 MPa	Tuyến thoát nước dân cư – phổ biến nhất
M250	25 MPa	Cống cỡ lớn (D800 – D1500)
M300	30 MPa	Hạ tầng yêu cầu cao – cống đại

Tiêu chuẩn chọn mác theo đường kính cống

Việc lựa chọn mác bê tông không tùy hứng mà dựa trên đường kính DN của ống cống và tải trọng tác động:

• Cống D300–D600 → M200
  
  • M200 đủ đáp ứng tải trọng và đảm bảo độ phẳng, ổn định.
    
• Cống D800–D1500 → M250
  
  • Độ dày thành cống lớn → yêu cầu gối kê có cường độ cao hơn.
    
• Cống D1800–D2000 → M300
  
  • Các tuyến cống này thường thuộc dự án thoát nước đô thị lớn, phải đảm bảo không lún – không lệch tim trong nhiều năm.

Tiêu chuẩn nghiệm thu gối đỡ cống (TCVN)

Trong các quy chuẩn thi công thoát nước, gối đỡ cống là cấu kiện phải được nghiệm thu riêng trước khi đưa vào lắp đặt. Tiêu chuẩn nghiệm thu đảm bảo gối kê không gây biến dạng, lún lệch hoặc xoay ống.

Các yêu cầu nghiệm thu bắt buộc theo TCVN

• Đúng kích thước thiết kế
  Sai số cho phép: ±5mm.
  Kích thước sai → ảnh hưởng cao độ và độ dốc tuyến cống.
  

• Không nứt vỡ, không rỗ mặt
  

1. 1. • Các vết nứt vi mô → giảm cường độ.
        

• Bề mặt rỗ làm giảm diện tích tiếp xúc với ống.
  

• Đặt ngay hàng – đồng trục
  

1. 1. • Hai gối phải nằm trên một đường thẳng.
        

• Độ lệch tim nhỏ hơn 5mm.
  

• Độ lệch cho phép ≤ 5mm
  

• Độ lệch lớn → dẫn đến sai độ dốc (slope) toàn tuyến.
  

• Cao độ đạt chuẩn theo bản vẽ
  Cao độ gối = Cao độ đáy ống – bán kính ống.
  
• Số lượng gối kê tối thiểu 2–4 cái/đốt
  Phụ thuộc đường kính và tải trọng lấp.

Ứng dụng thực tế của gối đỡ cống bê tông

Gối đỡ cống xuất hiện ở gần như mọi công trình thoát nước, từ dân dụng đến đại dự án. Ứng dụng phụ thuộc vào quy mô cống, địa hình và yêu cầu tải trọng.

1. Tuyến thoát nước mưa đô thị

• Sử dụng cho các tuyến cống D600–D1500.
  
• Dự án tại TPHCM, Thủ Đức, Bình Dương… yêu cầu độ đồng tâm rất cao.
  
• Gối kê giúp cố định ống trong suốt quá trình “đào – lắp – lấp”.
  

2. Khu công nghiệp – Khu chế xuất

• Cống lớn → tải trọng lấp cao → cần gối mác M250 trở lên.
  
• Các dự án KCN Long Thành, VSIP Bình Dương đều dùng gối U – gối V đặc thù.
  

3. Hệ thống xử lý nước thải

• Cần đảm bảo độ dốc chính xác để nước chảy tự nhiên về trạm xử lý.
  
• Gối kê đặt sai → thay đổi hướng chảy → ảnh hưởng hiệu suất toàn hệ thống.
  

4. Công trình nhà ở – hạ tầng dân cư

• D300–D600, yêu cầu linh hoạt
  
• Thi công nhanh → cần gối đồng nhất, dễ chỉnh cao độ.
  

5. Tuyến cống cầu đường – rãnh kỹ thuật

• Các tuyến này chịu tải trọng xe lớn.
  
• Gối kê phải có cường độ cao, không được nứt trong điều kiện rung chấn.
  

So sánh gối đỡ cống bê tông với gối gạch – gối gỗ – gối nhựa

Loại gối	Độ bền	Ổn định	Nguy cơ lún lệch	Thời gian sử dụng	Nhận xét
Gối bê tông	Rất cao	Rất tốt	Thấp	Lâu dài	Tối ưu cho mọi công trình
Gối gạch	Thấp	Kém	Rất cao	Ngắn	Không khuyến khích
Gối gỗ	Trung bình	Kém	Cao	Mau mục	Dùng tạm thời
Gối nhựa	Thấp	Trung bình	Cao	Ngắn	Không phù hợp tải trọng lớn

Kết luận:
Gối bê tông là lựa chọn duy nhất đáp ứng TCVN về ổn định và độ bền tuyến cống.

 

Quy trình sản xuất gối đỡ cống tại Bê Tông MQB

Quy trình sản xuất tại MQB là lợi thế cạnh tranh lớn, đảm bảo gối kê có độ chính xác cao, độ bền vượt chuẩn và khả năng chịu lực tốt.

1. Thiết kế & kiểm soát bản vẽ

• MQB có bản vẽ tiêu chuẩn cho D300–D2000.
  
• Ngoài ra, MQB nhận thiết kế theo bản vẽ riêng của chủ đầu tư.
  
• Đây là điểm quan trọng: mỗi dự án có yêu cầu cao độ – độ dốc – góc đặt ống khác nhau.
  

2. Chuẩn bị khuôn & cấp phối bê tông

• Khuôn thép chuyên dụng, sai số nhỏ hơn 2mm.
  
• Cấp phối đạt chuẩn:
  
  • Xi măng PC40 / PCB40
    
  • Đá 1×2 sạch
    
  • Nước sạch theo TCVN
    
• Đảm bảo:
  
  • Độ sụt phù hợp, tránh phân tầng.
    
  • Thời gian đông kết ổn định, không nứt mặt.
    

3. Đổ khuôn – Rung – Hoàn thiện mặt

Quy trình 4 bước tiêu chuẩn MQB:

1. Phun dầu khuôn → tách khuôn dễ, mặt gối đẹp.
   
2. Đổ bê tông → đúng tỷ lệ, không rỗng.
   
3. Rung siêu âm → loại bỏ bọt khí, tăng độ đặc chắc.
   
4. Gạt mặt hoàn thiện → tăng độ phẳng tiếp xúc với cống.
   

4. Dưỡng hộ ẩm ≥ 7 ngày

• Đảm bảo bê tông phát triển cường độ.
  
• Không chở đi sớm tránh nứt chân chim.
  

5. Kiểm tra chất lượng

MQB kiểm tra từng lô, gồm:

• Kích thước 3 chiều
  
• Cường độ nén bằng mẫu thử
  
• Bề mặt tiếp xúc
  
• Độ vuông góc
  
• Khả năng chịu tải thử nghiệm
  

6. Đóng gói – giao hàng toàn miền Nam

• Xếp pallet 15–30 cái/pallet
  
• Chở bằng xe cẩu – xe tải lớn
  
• Giao nhanh TPHCM, Bình Dương, Long An, Đồng Nai

Hướng dẫn thi công lắp đặt gối đỡ cống đúng chuẩn

Việc đặt gối kê đúng kỹ thuật quyết định sự ổn định lâu dài của tuyến cống, hạn chế rủi ro lún – lệch – thấm.

Nguyên tắc bắt buộc

1. Gối phải đặt hai bên chân cống, không kê giữa bụng → tránh tập trung lực gây nứt.
   
2. Bề mặt gối tiếp xúc phẳng hoàn toàn, không có dị vật.
   
3. Nền đặt gối phải đầm chặt K95, tránh lún sau này.
   
4. Không đặt gối trực tiếp lên nền đất yếu.
   

Khoảng cách gối kê theo đường kính

• Cống D300–D500: 2 gối/đốt
  
• Cống D600–D1000: 3 gối/đốt
  
• Cống D1200–D2000: 4 gối/đốt
  

Khoảng cách gối không đều → cống xoay hoặc lệch tim.

Lưu ý khi thi công

• Tuyệt đối không dùng gối gạch hoặc gối gỗ, dễ gây sụt lún và lệch tim.
  
• Kiểm tra cao độ bằng máy thủy chuẩn sau mỗi 2–3 đốt.
  
• Nếu gối bị nứt hoặc mẻ góc phải loại ngay.
  
• Khi lấp cát, phải duy trì đúng vị trí gối, tránh xê dịch.

Vì sao MQB là đơn vị cung cấp gối đỡ cống tối ưu nhất?

1. Sản phẩm đạt chuẩn TCVN: Cường độ nén, sai số, bề mặt đều được kiểm định.
2. Quy mô sản xuất lớn: Đáp ứng hàng chục nghìn gối mỗi tháng.
3. Giao hàng nhanh – đúng hẹn: Phủ khắp TPHCM – Bình Dương – Đồng Nai – Long An – Vũng Tàu.
4. Nhận sản xuất theo bản vẽ dự án: Gối U, V, mặt phẳng, gối lớn cho D1200–D2000.
5. Đồng nhất cao – độ bền vượt trội: Không nứt – không rỗ – không cong vênh – không lệch kích thước.

Case Study: MQB cung cấp gối đỡ cống cho 3 dự án lớn tại miền Nam

Case Study 1: Dự án thoát nước Bình Dương – 2025

• Tuyến cống: D600–D1200
  
• MQB cung cấp: 18.000+ gối kê
  
• Yêu cầu:
  
  • Đồng trục nghiêm ngặt
    
  • Độ dốc thấp (0.3–0.8%)
    

Kết quả: Tỷ lệ lỗi nghiệm thu 0%, tiến độ hoàn thành đúng mùa mưa.

Case Study 2: KCN Long Thành – Đồng Nai

• Tuyến cống: D800–D1500
  
• Gối sử dụng: Gối U chống xoay, thiết kế theo bản vẽ chủ đầu tư
  
• Thời gian cung cấp: 25 ngày cho toàn bộ tuyến
  

Điểm nổi bật:
Gối chữ U giúp cống giữ nguyên vị trí trong quá trình lấp nền, hạn chế dịch chuyển.

Case Study 3: Thoát nước TP.Thủ Đức – TPHCM

• Quy mô: Cống D400–D1000
  
• Loại gối: M250 – mặt phẳng rãnh
  
• Yêu cầu: tiến độ gấp trước mùa mưa
  

Hiệu quả:
MQB giao hàng liên tục theo từng đợt, giúp công trình thi công không bị gián đoạn.

KẾT LUẬN

Gối đỡ cống là cấu kiện nhỏ nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong thành công của một tuyến cống. Lựa chọn đúng loại gối, đúng quy cách và thi công đúng kỹ thuật là chìa khóa để hạn chế lún lệch, đảm bảo thoát nước hiệu quả và kéo dài tuổi thọ công trình.

Bê Tông MQB tự hào là đơn vị sản xuất gối đỡ cống uy tín hàng đầu miền Nam, cung cấp đầy đủ quy cách D300–D2000, thiết kế U – V – rãnh – theo bản vẽ, đạt chuẩn TCVN và được tin dùng trong hàng trăm dự án lớn.

Để nhận tư vấn kỹ thuật hoặc báo giá nhanh trong 5 phút, vui lòng liên hệ MQB theo thông tin bên dưới!

THÔNG TIN LIÊN HỆ

HOTLINE: 0906 39 18 63 – 0906 86 26 96 (Zalo)
Máy bàn: 02862 789 955
Website: betongmqb.com | vlxdminhquan.com | khuonbetong.com
Email: minhquanmqb2015@gmail.com

FAQ:

1. Gối đỡ cống là gì và tại sao bắt buộc phải dùng?
   Gối đỡ cống là cấu kiện bê tông dùng để kê và cố định ống cống khi thi công. Việc sử dụng gối giúp đảm bảo cao độ, chống lún và tăng độ bền cho toàn tuyến cống.
2. Gối đỡ cống có bao nhiêu loại?
   Có thể phân theo kích thước (D300–D2000) hoặc theo thiết kế (U – V – mặt phẳng). Mỗi loại phù hợp với từng đường kính và điều kiện thi công khác nhau.
3. Kích thước gối đỡ cống có tiêu chuẩn chung không?
   Có. Kích thước liên quan trực tiếp đến đường kính cống. Tuy nhiên, tiết diện cụ thể sẽ theo bản vẽ thiết kế từng dự án hoặc tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
4. Thi công gối đỡ cống cần lưu ý gì?
   Gối phải đặt trên nền đầm chặt K95, đúng vị trí, đúng cao độ và không bị nghiêng. Số lượng gối kê mỗi đốt tùy thuộc vào đường kính cống.
5. MQB có nhận sản xuất gối đỡ theo bản vẽ dự án không?
   Có. MQB nhận sản xuất mọi loại gối kê theo kích thước và thiết kế riêng, bao gồm gối chữ U – chữ V – rãnh – bản lớn cho D1500–D2000.